หลวงพ่อกัน ( พระครูนิสิตคุณากร )
ประวัติวัด วัดเขาแก้ว จังหวัดนครสวรรค์
วัดเขาแก้ว
วัดเขาแก้ว ที่ได้ชื่อว่า เขาแก้ว เพราะสภาพหินของเขามีลักษณะเป็นเหลี่ยมหกเหลี่ยม เป็นแก้วใส บางก้อนก็มีสาหร่าย มีสีต่าง ๆ เช่น สีเขียว สีแดง สีผักตบ เป็นรูปต่าง ๆ บางชนิดก็มีเข็ม เป็นเข็ม
ทอง เข็มเงิน อยู่ภายในก้อนแก้วนั้น ชาวบ้านได้ขุดหินแก้วนี้มาฝนหรือเจียระไน ทำเป็นหัวแหวนและเครื่องประดับตามลักษณะของหินแก้วนี้เอง จึงได้ชื่อว่า เขาแก้ว และมีตำนานของพยุหะคีรี ดังนี้ ลูกชายเจ้าสิงห์แต่งงานกับลูกสาวเมืองสระเศรษฐี ได้จัดแก้วแหวนเงินทองนำไปให้ฝ่ายเจ้าสาวที่เขาแก้ว ตำบลพยุหะ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์เรียกกันว่า เขาแก้ว ตลอดมา ที่เขาแก้วนี้มีถ้ำอยู่เชิงเขาซึ่งเป็นที่ตั้งวัด มีปากถ้ำเป็นปล่องยาวประมาณ ๕๐๐ เมตร ไปโผล่ที่ท่า
จันทร์ปากคลองบางไทร ฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาตรงสะพานทางข้ามไปที่ว่าการอำเภอพยุหะคีรี ภายในถ้ำกว้างใหญ่ มีทรัพย์สมบัติและมีโคแก้วตัวใหญ่หน้าแด่นตัวหนึ่ง ดวงตาของโคแก้วส่องแสงประกายสว่างภายในถ้ำนั้น สมัยนั้นหลวงพ่อคูหาเป็นเจ้าอาวาส ท่านมักจะลงจากปากถ้ำไปสรงน้ำที่ท่าจันทร์เสมอ
วันหนึ่งสามเณรที่อยู่ปฏิบัติท่าน ได้สังเกตเห็นหลวงพ่อคูหาเดินทางไปในป่านั้น เมื่อท่านเดินกลับมา จะเห็นท่านมีผ้าอาบเปียกน้ำพาดบ่ากลับมา สามเณรนึกแปลกใจ สงสัยหลวงพ่อไปสรงน้ำที่ไหน แถบนี้มีแต่ป่าทั้งนั้น จึงได้สะกดรอยตามไปหลวงพ่อคูหาสรงน้ำเสร็จแล้วกลับมาพบสามเณรได้ตามไปและรู้แห่งทางเข้าถ้ำ ท่านจึงเกณฑ์ชาวบ้านช่วยกัน เอาหินเอาดินปิดปากถ้ำตั้งแต่นั้นมา เนินดินที่ถมปากถ้ำยังปรากฎเป็นสันเทินสูง ขนาดเท่าจอมปลวกใหญ่มาจนทุกวันนี้ โคแก้ว ต่อมาเพี้ยนเป็น เขาแก้ว
วัดเขาแก้วตั้งมาประมาณ 700 กว่าปี หรือประมาณปี พ.ศ.1800 ในสมัยสุโขทัย ภายในมีรูปหล่อหลวงพ่อเทศ หลวงพ่อกัน และหลวงพ่อเดิม ซึ่งเป็นที่นับถือบูชาของผู้คนในชุมชน และประชาชนทั่วไป นอกจากนี้วัดเขาแก้วยังเป็นที่ประดิษฐานพระพทธบาทจำลอง ตั้งอยู่ในมณฑปบนเขาแก้ว ซึ่งทุกปีในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ จะมีงานเทศกาลปิดทองพระพุทธบาทจำลอง
วัดในบริเวณใกล้เคียง
วัดอินทาราม
สถานที่ตั้ง
ตั้งอยู่ในเขตหมู่ 4 ต.พยุหะ อ.พยุหะ จ.นครสวรรค์ มีเนื้อที่ประมาณ 214 ไร่
ข้อมูลอ้างอิงจาก : p.moohin.com