วัดเทพศิรินทราวาส ราชวรวิหาร
ประวัติ แขวงวัดเทพศิรินทร์ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร
วัดเทพศิรินทราวาส ราชวรวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิด ราชวรวิหาร อยูในเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย ตั้งอยู่ใกล้สะพานกษัตริย์ศึกและสถานีรถไฟกรุงเทพฯ (หัวลำโพง)กรุงเทพมหานคร
รัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดเทพศิรินทราวาส เมื่อ พ.ศ. 2419 องค์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระชนมายุครบ 25 ชันษาพอดี พระองค์จึงโปรดฯ ให้สถาปนา วัด เทพศิรินทราวาส ขึ้น เพื่อทรงเฉลิมพระเกียรติ และ ทรงอุทิศพระราชกุศลสนองพระเดชพระคุณแห่งองค์สมเด็จพระบรมราชชนนี สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี ซึ่งได้สิ้นพระชนม์ตั้งแต่รัชกาลที่ 5 ยังทรงพระเยาว์
วันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2421 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ อาราธนา พระอริยมุนี มาจากวัดบวรนิเวศ พร้อมด้วย พระฐานานุกรม 3 รูป พระอันดับ 16 รูป สามเณร 3 รูป รวม 23 รูป มาอยู่วัดนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัวทรงบำเพ็ญพระราชกุศล แล้วประกาศ พระราชทานวิสุงคามสีมา และ พระราชทานนามอารามแห่งนี้ว่า วัดเทพศิรินทราวาส ตามพระนามแห่งองค์พระราชชนนี
สถาปัตยกรรมสำคัญได้แก่ พระอุโบสถของวัดเทพศิรินทราวาส มีขนาดใหญ่และตกแต่งอย่างงดงาม ด้วยลายรดน้ำและซุ้มประตูหน้าต่าง เพดานสลักรูปเครื่องราชอิสริยาภรณ์ พระอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญหลายองค์ เช่น พระนิรันตรายซึ่งเป็นพระพุทธรูปประจำรัชกาลที่ 4 ซึ่งอันเชิญมาเมื่อ พ.ศ. 2421 ตามพระราชประสงค์รัชกาลที่ 4
การวางแผนผังวัดเทพศิรินทราวาสนี้ ถือว่าเป็นแปลนที่เหมาะสม ที่โรงเรียนอยู่ทางด้านตะวันออก หน้าวัดและเขตพุทธาวาสอยู่ส่วนกลาง และสุสานอยู่ด้านตะวันตก ดุจชีวิตคนซึ่งเดินตามดวงตะวัน เริ่มด้วยวัยเด็ก วัยกลางคน และปัจฉิมวัยซึ่งไปสุดสิ้นที่สุสาน สิ่งก่อสร้างที่เป็นที่รู้จักกันดี คือ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์
และใน พ.ศ. 2439 โปรดเกล้าฯให้สร้างสุสานหลวง วัดเทพศิรินทราวาสไว้ในวัด ด้วยมีพระราชประสงค์ให้เป็นฌาปนสถานสำหรับ พระราชวงศ์ซึ่งไม่ได้สร้างพระเมรุฯ ที่ท้องสนามหลวงและสำหรับชนทุกชั้น นับเป็นเรื่องพิเศษ เนื่องจากโดยปกติแล้วจะไม่มีฌาปนสถานในพระอารามหลวง
ลำดับเจ้าอาวาส
1 | พระอริยมุนี (เอม อายุวฑฺฒโน) | พ.ศ. 2421 | พ.ศ. 2426 |
2 | พระธรรมไตรโลกาจารย์ (เดช านจาโร) | พ.ศ. 2427 | พ.ศ. 2437 |
3 | พระวินัยรักขิต (นาม กาฬนาโม) | พ.ศ. 2437 | พ.ศ. 2438 |
4 | หม่อมเจ้าพระศรีสุคตคัตยานุวัตร | พ.ศ. 2438 | พ.ศ. 2441 |
5 | สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ าณวโร) | พ.ศ. 2441 | พ.ศ. 2494 |
6 | พระสาสนโสภณ (เอื้อน ชินทตฺโต) | พ.ศ. 2498 | พ.ศ. 2521 |
7 | สมเด็จพระวันรัต (นิรันตร์ นิรนฺตโร) | พ.ศ. 2521 | พ.ศ. 2546 |
8 | สมเด็จพระญาณวโรดม (ประยูร สนฺตงฺกุโร) | พ.ศ. 2546 | พ.ศ. 2552 |
9 | สมเด็จพระธีรญาณมุนี (สมชาย วรชาโย) | พ.ศ. 2553 | (ยังดำรงตำแหน่ง) |
ข้อมูลอ้างอิง : http://th.wikipedia.org/wiki/วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร