ทีตี่แป่บ้อ
ประวัติ (เทพยดาฟ้าดิน)
ทีตี่แป่บ้อ (เทพยดาฟ้าดิน)
ประวัติความเป็นมา
ตำนานเกี่ยวกับทีกง ทีตี่แป่บ้อ หรือการบวงสรวงเทพยดาฟ้าดินนี้ เกี่ยวข้องกับความเชื่อในศาสนาพุทธ และพราหมณ์ มายาวนานเป็นพันปีแล้ว จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของจีน ผู้ที่ริเริ่มการบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน หรือทีกง ทีตี่แป่บ้อ เป็นคนแรกคือ “หย่งเล่อ” จักรพรรดิแห่งราชวงศ์หมิง ในปี ค.ศ. 1420 โดยจักรพรรดิหย่งเล่อ ได้เล็งเห็นความสำคัญของการบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน ในคราวที่บ้านเมืองไม่สงบสุข ข้าวยากหมากแพง หรือเกิดภัยพิบัติต่าง ๆ ก็ทรงหาวิธีแก้ไขทุกข์ภัย ด้วยอุบายพิธีต่าง ๆ จึงได้สร้างหอเทียนถาน “ ฉีเหนียนเตี้ยน” เพื่อใช้ในการประกอบพิธีกรรมบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน เพื่อให้พืชพันธุ์ธัญญาหารอุดมสมบูรณ์ เพื่อบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แสดงความกตัญญูกตเวทีต่อดวงวิญญาณของบรรพบุรุษ ปัดเป่าทุกข์ภัยพิบัติต่าง ๆ และขออภัยไถ่บาปของประชาชน โดยเชื่อว่า ฮ่องเต้คือโอรสของสวรรค์ เป็นผู้ประกอบพิธีกรรม ส่วนคนไทยเรา ก็ให้ความสำคัญกับการบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน มายาวนานแล้วเช่นเดียวกัน โดยในสังคมกสิกรรมทุกสังคม ก็มีพิธีกรรมต่าง ๆ เพื่อบวงสรวงบูชาเทพยดาฟ้าดิน เกี่ยวกับพืชพันธุ์ธัญญาหาร ขอฟ้าขอฝน หรือการบูชาเทพต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับดิน น้ำ ลม ไฟ เช่นการบูชาพระแม่ธรณี พระแม่โพสพ และพระแม่คงคา ซึ่งก็ล้วนแล้วแต่เป็นการบูชาเทพยดาฟ้าดินทั้งสิ้น เนื่องจากคนไทยเรา มีความเกี่ยวข้องกับสังคมกสิกรรม และพืชผลต่าง ๆ มาตั้งแต่สมัยพุทธกาลแล้ว ดังมีตอนหนึ่งที่พระเจ้าสุทโธทนะ พระบิดาของเจ้าชายสิทธัตถะ (ก่อนตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า) ทรงจัดให้มีพระราชพิธีพระนังคัลแรกนาขวัญ และวันนั้นเองที่เจ้าชายสิทธัตถะเป็นสมาธิขั้นแรกที่เรียกว่า “ปฐมฌาน”
ลักษณะความเชื่อ
สำหรับการบูชาทีกง ทีตี่แป่บ้อ หรือเทพยดาฟ้าดินนั้น ชาวจีนมีความเชื่อถือว่าเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับโลกมนุษย์มาก่อนสิ่งอื่นสิ่ง ใด และมีความเชื่อเรื่องชีวิตหลังความตาย เชื่อว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และดวงวิญญาณของบรรพบุรุษจะไปสถิตอยู่เบื้องบนสวรรค์ เมื่อสักการบูชาแล้วจะดลบัลดาลความร่มเย็นเป็นสุข บันดาลความอุดมสมบูรณ์ และการสักการบูชาทีกง ทีตี่แป่บ้อ ถือเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อดวงวิญญาณของบรรพบุรุษด้วย บ้างก็มีความเชื่อว่าในเวลาที่เราอยู่นอกเคหสถาน ทีกง ทีตี่แป่บ้อ หรือเทพยดาฟ้าดินนี้เป็นผู้ปกป้องคุ้มครองให้ปลอดภัยจากภัยพิบัติทั้งหลาย ทั้งปวงให้กับผู้ที่บูชา สำหรับคนไทยก็มีความเชื่อในเรื่องของบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน เนื่องจากเป็นสังคมกสิกรรมเกี่ยวข้องกับดิน ฟ้า อากาศ จึงมีความเชื่อกันว่า การบวงสรวงเทพยดาฟ้าดิน การสักการบูชาเทพต่างๆ ที่เกี่ยวกับดิน น้ำ ลม ไฟ จะสามารถบันดาลความอุดมสมบูรณ์ของพืชพันธุ์ธัญญาหาร และความร่มเย็นเป็นสุข ซึ่งก็เป็นแนวคิดทางพุทธศาสนาที่สอดคล้องกัน
ข้อมูลอ้างอิง : http://www.watphananchoeng.com/watphananchoeng/index.php?option=com_content&view=article&id=25:2011-07-11-18-50-53&catid=4:god&Itemid=38